Bir şirketin dijital dönüşümü, uçsuz bucaksız bir okyanusta rotayı belirlemeye benzer. Doğru gemi, doğru ekip ve doğru pusula olmadan hedefe ulaşmak mümkün değildir. Bu yolculukta SAP, geminizi inşa edeceğiniz bir liman ve aynı zamanda rotanızı çizeceğiniz bir harita sunar. Ancak son yıllarda bu haritaya iki farklı yol işareti eklendi: SAP S/4HANA ve RISE with SAP. Bir yanda kendi geminizi inşa edip dümene geçtiğiniz S/4HANA yolculuğu, diğer yanda anahtar teslim bir paketle rehber eşliğinde ilerlediğiniz RISE with SAP serüveni… İki kavram sıkça karıştırılsa da biri geminin kendisi, diğeri ise bu gemiyle yapacağınız yolculuğun kurallarını belirleyen bir hizmet modelidir.
SAP dünyasına yeni adım atanlar için en sık yaşanan kafa karışıklıklarından biri “RISE with SAP” ile “SAP S/4HANA” arasındaki farktır. İki kavram sık sık birlikte kullanıldığı için çoğu zaman aynı şeymiş gibi algılanır. Oysa biri yeni nesil ERP yazılımı, diğeri ise dijital dönüşüm için paket bir hizmet modelidir. Bu yazıda, kavramların tarihçesini, farklarını ve şirketlerin hangi durumda hangisini tercih etmesi gerektiğini ortaya koyacağız.
SAP S/4HANA Nedir?
SAP S/4HANA, SAP’nin yeni nesil kurumsal kaynak planlama (ERP) yazılımıdır. 2015 yılında piyasaya sürülen bu yazılım, önceki nesil sistemlerden (SAP ECC gibi) farklı olarak SAP HANA adı verilen bellek içi (in-memory) bir veritabanı üzerinde çalışır. Bu sayede:
- Veriler çok daha hızlı işlenir,
- Gerçek zamanlı raporlama yapılabilir,
- Büyük veri setleri üzerinde analitik işlemler kolaylaşır.
S/4HANA hem on-premise (şirketin kendi veri merkezinde kurulum) hem de cloud (bulut üzerinde kullanım) seçenekleriyle sunulur. İşletmeler bu sistemi satın alıp kendi IT ekipleriyle yönetebilir veya bulut sağlayıcılar üzerinden hizmet alabilir.
Burada SAP Basis ekibinin rolü kritiktir. S/4HANA kurulumlarında sistemlerin stabil çalışması, güncellemelerin yönetimi, yedekleme, performans optimizasyonu ve güvenlik ayarları tamamen SAP Basis uzmanlığının kapsamına girer. Güçlü bir Basis yönetimi olmadan, sistemin potansiyelini tam olarak kullanmak mümkün değildir.
RISE with SAP Nedir?
2021 yılında SAP, “Business Transformation as a Service” (Hizmet Olarak İş Dönüşümü) modeli olarak RISE with SAP’i duyurdu. Bu model, sadece bir yazılımdan ibaret değildir; şirketlerin buluta geçişini hızlandırmak için tasarlanmış kapsamlı bir abonelik paketidir.
RISE with SAP paketi, dijital dönüşüm için gerekli tüm bileşenleri tek bir sözleşme altında bir araya getirir:
- SAP S/4HANA Cloud, Private Edition: Bu, paketin çekirdeğini oluşturan ERP yazılımıdır. Private Edition, fiziksel olarak paylaşılmayan (single-tenant) özel bir bulut ortamında çalışır ve şirketlere on-premise’e yakın bir esneklik ve kontrol sunar.
- Altyapı: Müşteri, sistemin çalışacağı altyapıyı (Google Cloud, Microsoft Azure, AWS gibi) seçebilir. Bu altyapının yönetimi SAP tarafından üstlenilir.
- Süreç Dönüşüm Araçları: İş süreçlerinin analiz edilmesini ve iyileştirilmesini sağlayan araçlar pakete dahildir.
- SAP Business Network: İş ortaklarıyla entegrasyonu kolaylaştıran ağ erişimi sunulur.
- Teknik Hizmetler (BTP Credits): İlk geçiş ve özelleştirmeler için SAP Business Technology Platform (BTP) kredileri de pakete dahildir.
RISE with SAP, şirketlerin karmaşık bulut geçişlerini basitleştirmeyi hedefler. Tek bir muhatap (SAP) üzerinden tüm hizmetleri yönetmek, operasyonel yükü azaltır ve dijital dönüşüm sürecini hızlandırır. Bu modelde, altyapı yönetimi SAP’nin sorumluluğunda olsa da, uygulama düzeyindeki optimizasyon, güvenlik ve kullanıcı yönetimi gibi konular için profesyonel bir SAP Basis ekibine olan ihtiyaç devam eder. Hatta Basis ekibinin rolü, operasyonel işlerden çok, SAP’nin sağladığı hizmetleri denetlemek, uygulama mimarisini optimize etmek ve iş süreçleri ile teknolojiyi stratejik olarak entegre etmek gibi daha danışmanlık odaklı bir modele evrilir.
RISE with SAP ve S/4HANA Arasındaki Temel Farklar
Özellik | SAP S/4HANA | RISE with SAP |
Tanım | Yeni nesil ERP yazılımı | ERP + altyapı + dönüşüm araçları + iş ağı içeren paket |
Kapsam | Sadece ERP sistemi | Dijital dönüşüm paketi |
Sunum Modeli | On-premise veya cloud | Yalnızca cloud, abonelik bazlı |
Altyapı | Şirket sunucusu veya tercih edilen bulut sağlayıcı | SAP’nin seçili bulut sağlayıcıları |
Lisanslama | Lisans + bakım (on-premise) veya cloud aboneliği | Tek sözleşmeyle yazılım + hizmet + altyapı |
Odak | ERP kurulumu ve yönetimi | İş dönüşümü ve buluta geçiş |
Hedef Kitle | ERP’yi kendi yöneten, özelleştiren firmalar | Buluta hızlı ve standart geçiş isteyen firmalar |
Tarihçe: S/4HANA’dan RISE with SAP’a
2015 – S/4HANA’nın Doğuşu: SAP, HANA veritabanının gücünü kullanarak eski ERP sistemlerine (ECC) göre çok daha hızlı ve analitik yetenekleri gelişmiş bir yazılımı, S/4HANA’yı duyurdu. Bu dönemde geçişler genellikle on-premise olarak planlanıyordu ve projeler oldukça uzun sürebiliyordu.
2015 – 2020: Geçişlerin Zorlukları: Şirketler S/4HANA’ya geçişin faydalarını görse de, yüksek lisans ve altyapı maliyetleri, teknik migrasyonun karmaşıklığı ve uzun proje süreleri birçok firma için caydırıcı olabiliyordu.
2021 – RISE with SAP ile Yeni Yaklaşım: SAP, müşterilerin bu zorluklarını gidermek ve bulut dönüşümünü teşvik etmek için RISE with SAP’ı tanıttı. Bu paket, buluta geçişi anahtar teslim bir hizmet modeli haline getirdi. Böylece SAP, sadece bir yazılım sağlayıcısı olmaktan çıkıp, müşterilerinin dijital dönüşüm yolculuğunda bir partner konumuna geldi.
SAP’nin Önerisi: Gelecek Bulutta
SAP, stratejik olarak geleceğin bulutta olduğunu net bir şekilde vurguluyor. RISE with SAP, şirketin bu vizyonunun en önemli göstergesidir. SAP, özellikle buluta yeni geçiş yapacak veya yeni bir ERP projesi başlatacak müşterilerine RISE with SAP modelini tavsiye ediyor.
Ancak SAP, S/4HANA’nın on-premise ve hibrit modellerini de sunmaya devam ederek müşterilerine esneklik sağlıyor. Bu durum, özellikle kendi veri merkezlerini yönetmek isteyen, regülasyonlar nedeniyle buluta geçişi mümkün olmayan veya yoğun özelleştirmelere ihtiyaç duyan firmalar için önemli bir seçenek olmaya devam ediyor.
Hangi Durumda S/4HANA (On-premise) Tercih Edilmeli?
- Şirket kendi veri merkezinde ERP’yi yönetmek istiyorsa
- Güvenlik, regülasyon veya özel entegrasyonlar nedeniyle buluta geçemiyorsa
- ERP üzerinde tam kontrol ve yüksek düzeyde özelleştirme gerekiyorsa
- IT ekibi güçlü ve altyapıyı yönetebilecek kapasitedeyse veya bu hizmeti alabilecekleri güvenilir bir partner ile çalışıyorsa
S/4HANA’nın on-premise modelinde ise SAP Basis uzmanlığı, altyapı yönetiminin bel kemiğidir. Donanım kaynaklarının verimli kullanımı, sistem performansının sürekli izlenmesi, yedekleme, güvenlik yamaları ve sistem güncellemeleri gibi kritik görevler Basis ekibi tarafından yürütülür. Güçlü bir Basis yönetimi olmadan, on-premise ERP’nin tüm potansiyelini güvenli ve sürdürülebilir şekilde kullanmak mümkün olmaz.
Hangi Durumda RISE with SAP Tercih Edilmeli?
- Şirket buluta hızlı geçiş yapmak istiyorsa
- Tek bir sözleşmeyle yazılım + hizmet + altyapı almak istiyorsa
- Dijital dönüşüm sürecinde SAP’nin rehberliğini tercih ediyorsa
- İş süreçlerinde standartlaşma ve hız ön plandaysa
- IT ekibi altyapı yerine iş süreçlerine odaklanmak istiyorsa
RISE with SAP modelinde altyapı SAP tarafından yönetilse de, uygulama düzeyinde SAP Basis danışmanlığı kritik önem taşır. Sistem ayarlarının optimizasyonu, kullanıcı yönetimi, güvenlik ve entegrasyonlar için profesyonel Basis desteği işletmenin bulut yolculuğunu kolaylaştırır. Bu destek, şirket içi bir ekip veya dışarıdan bir danışmanlık firması (SAP Partner) tarafından sağlanabilir.
Seçim İçin Karşılaştırma Tablosu
Karar Anı: IT Yöneticileri İçin Kritik Sorular
Bir IT yöneticisi olarak karar verirken şu soruları kendinize sormanız, doğru yolu bulmanızı sağlayacaktır:
- Toplam Sahip Olma Maliyeti (TCO): On-premise’deki ilk yatırım maliyeti ve sürekli bakım giderleri ile RISE’ın abonelik modelini karşılaştırdınız mı? Hangi model uzun vadede daha avantajlı?
- İnsan Kaynağı ve Yetkinlikler: Şirketinizin kendi IT altyapısını yönetebilecek güçlü bir SAP Basis ekibi var mı? Yoksa bu yükü bir hizmet sağlayıcıya devretmek mi daha mantıklı? Yoksa bu yükü SAP’e (RISE ile) veya bir hizmet sağlayıcıya (partner) devretmek mi daha mantıklı ve ekonomik?
- İşin Geleceği: Şirketinizin büyüme stratejisi ve vizyonu bulut tabanlı bir modeli mi destekliyor, yoksa hibrit bir yaklaşım mı daha uygun?
- Güvenlik ve Uyum: Sektörel regülasyonlar (örneğin finans, sağlık) bulutta veri saklamanıza izin veriyor mu? Verilerinizin fiziksel olarak hangi coğrafyada (data sovereignty) durması gerekiyor?
Unutulmaması gereken en önemli nokta, hangi yolu seçerseniz seçin, sağlam bir SAP Basis yönetimi olmadan bu yolculuğun başarılı olamayacağıdır. On-premise’de tüm yükü çeken Basis ekibi, RISE ile birlikte rol değiştirerek uygulama katmanındaki optimizasyon, güvenlik ve entegrasyon konularında hayati bir danışman haline gelir.
Sonuç: Doğru Yol, Size En Uygun Olanıdır
SAP S/4HANA ve RISE with SAP, birbirinin rakibi değil, birbirini tamamlayan iki farklı yaklaşımdır. S/4HANA bir ürün, RISE with SAP ise bu ürünü içeren kapsamlı bir hizmet modelidir.
- S/4HANA on-premise, güçlü IT ekipleri olan, kendi altyapısını yönetmek isteyen ve yoğun özelleştirme ihtiyacı duyan firmalar için doğru seçimdir.
- RISE with SAP, buluta hızlı geçmek, dijital dönüşümü SAP’nin rehberliğiyle gerçekleştirmek ve iş süreçlerini standartlaştırmak isteyen firmalar için daha uygundur.
Ancak hangi modeli seçerseniz seçin, SAP Basis yönetimi ve gerekirse doğru partnerden alınacak SAP Basis hizmetleri ERP sisteminizin kalbi olacak. Çünkü iş sürekliliği, güvenlik, performans ve kullanıcı deneyimi doğrudan Basis yönetimine bağlıdır.
SAP’nin vizyonu bulut üzerine kurulu olsa da, seçim her zaman işletmenin stratejisine, ihtiyaçlarına ve mevcut kaynaklarına bağlıdır. IT yöneticilerinin yapması gereken, bu iki seçeneğin avantaj ve dezavantajlarını doğru değerlendirip işletmesi için en uygun yolu seçmektir.